تفاوت کلید حرارتی و بیمتال

کلید حرارتی و بیمتال هر دو برای محافظت موتور استفاده می‌شن، اما تفاوت اصلی‌شون در نوع حفاظت و عملکرده. کلید حرارتی هم از اضافه‌بار و هم اتصال کوتاه جلوگیری می‌کنه و مستقل عمل می‌کنه، ولی بیمتال فقط اضافه‌بار رو کنترل می‌کنه و نیاز به کنتاکتور داره. کلید حرارتی سریع‌تر، دقیق‌تر و مدرن‌تره.

تفاوت کلید حرارتی و بیمتال از نظر ساختار

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها بین این دو قطعه، ساختار فیزیکی و طراحی داخلی اون‌هاست. کلید حرارتی به‌صورت یک قطعه‌ی مستقل طراحی شده که هم حفاظت حرارتی داره، هم حفاظت مغناطیسی (برای اتصال کوتاه). در مقابل، بیمتال فقط بخشی از سیستم حفاظت موتوره و باید همراه با کنتاکتور استفاده بشه.

• کلید حرارتی = یک قطعه‌ی مستقل با دو نوع حفاظت

• بیمتال = یک قطعه‌ی کمکی با حفاظت حرارتی، وابسته به کنتاکتور

همین موضوع باعث می‌شه کلید حرارتی اشنایدر در تابلوهای مدرن‌تر بیشتر مورد استفاده قرار بگیره.

تفاوت عملکرد در شرایط خطا

وقتی موتوری دچار خطای الکتریکی بشه، نوع حفاظت و سرعت واکنش قطعات حفاظتی بسیار مهم می‌شه.

• در مواجهه با اضافه‌بار کوتاه‌مدت، بیمتال به‌آرامی وارد عمل می‌شه تا مطمئن بشه شرایط واقعاً غیرعادیه. این تاخیر برای جلوگیری از قطع شدن‌های بی‌مورد مفیده.

• در مقابل، کلید حرارتی سریع‌تر واکنش نشون می‌ده و اگه جریان به‌شدت بالا بره (مثل اتصال کوتاه)، بلافاصله مدار رو قطع می‌کنه.

این تفاوت در عملکرد باعث می‌شه کلید حرارتی برای محیط‌های حساس‌تر و بحرانی مناسب‌تر باشه.

تفاوت در نحوه نصب و سیم‌کشی

کلید حرارتی، به‌عنوان یک قطعه‌ی مستقل، مستقیماً در مدار قرار می‌گیره و نیازی به تجهیزات جانبی برای نصب نداره. یعنی شما با یک سیم‌کشی ساده، ورودی و خروجی رو به کلید حرارتی متصل می‌کنی و کار تمومه.

اما بیمتال معمولاً در زیر کنتاکتور نصب می‌شه و نیاز به هماهنگی با کنتاکتور داره. سیم‌کشی اون کمی پیچیده‌تره چون باید هم مدار فرمان رو کنترل کنه، هم خودش تغذیه بشه، هم به موتور خروجی بده.

پس:

• نصب کلید حرارتی ساده‌تر و سریع‌تره

• نصب بیمتال نیاز به مهارت و تجهیزات جانبی داره

تفاوت در ابعاد و فضای اشغالی در تابلو برق

کلید حرارتی به‌صورت فشرده و کامپکت طراحی شده، مخصوصاً مدل‌های مدرن که به‌راحتی روی ریل تابلو نصب می‌شن و فضای زیادی اشغال نمی‌کنن. در مقابل، بیمتال همراه با کنتاکتور، معمولاً فضای بیشتری تو تابلو برق اشغال می‌کنه.

نتیجه:
اگه محدودیت فضا داری، کلید حرارتی انتخاب بهتریه.

تفاوت در ظرفیت‌های جریان و توان

کلید حرارتی‌ها معمولاً در رنج‌های پایین تا متوسط جریان (مثلاً از ۰.۱ آمپر تا حدود ۶۳ آمپر) طراحی می‌شن و مناسب موتورهای صنعتی با توان متوسط هستن. البته مدل‌های خاصی برای جریان‌های بالاتر هم وجود داره، ولی کاربرد عمومی ندارن.

در عوض، بیمتال‌ها برای طیف وسیعی از موتورهای سنگین هم در دسترس هستن و انعطاف‌پذیری بالاتری در انتخاب جریان اسمی دارن. همچنین می‌تونن با کنتاکتورهای مختلف ترکیب بشن و در رنج‌های صنعتی سنگین‌تر هم استفاده بشن.

نتیجه:
برای موتورها با جریان بالا یا توان زیاد، بیمتال (با کنتاکتور قوی) انتخاب رایج‌تریه.

تفاوت در دقت تشخیص جریان

کلید حرارتی‌ها معمولاً دقت بالاتری در تنظیم جریان دارند. روی خود کلید، درجه‌ی تنظیم جریان (مثلاً از ۴ تا ۶.۳ آمپر) وجود داره که به‌صورت دقیق می‌تونی مقدار جریان موتور رو روی اون ست کنی.

در مقابل، بیمتال‌ها تنظیم جریان رو دارن، ولی دقت مکانیکی‌شون کمتر از مکانیزم مغناطیسی/الکترونیکی کلید حرارتیه.

نتیجه:
اگه دقت در تنظیم جریان برات مهمه، کلید حرارتی گزینه‌ دقیق‌تریه.

تفاوت در قابلیت تنظیم دستی و تست عملکرد

بیشتر کلیدهای حرارتی امروزی، یک دکمه‌ی تست یا Test button دارن که می‌تونی با فشردنش، عملکرد قطع‌کننده رو بدون بار امتحان کنی. این قابلیت برای نگهداری پیشگیرانه عالیه.

اما بیمتال‌ها این تست دستی رو به‌صورت محدود دارن، یا اصلاً ندارن (بسته به مدل و برند).

نتیجه:
قابلیت تست کلید حرارتی برای اپراتورها و تعمیرکارها یه مزیت حساب می‌شه.

تفاوت در نحوه ریست کردن پس از قطع مدار

هر دوی این تجهیزات، بعد از تشخیص خطا و قطع مدار، نیاز به ریست شدن دارن؛ ولی نوع ریست در اون‌ها فرق داره:

• کلید حرارتی معمولاً یک دکمه‌ی RESET فشاری داره که به‌راحتی با انگشت زده می‌شه.

• بیمتال ممکنه به‌صورت دستی یا اتوماتیک ریست بشه، اما در خیلی از مدل‌ها، ریست دستی با پیچ‌گوشتی انجام می‌شه و به دقت بیشتری نیاز داره.

نتیجه:
کلید حرارتی از نظر سهولت ریست، کاربرپسندتره.

تفاوت در تأثیرپذیری از دما و محیط اطراف

بیمتال‌ها به‌دلیل ساختار حرارتی‌شون، تحت‌تأثیر دمای محیط قرار می‌گیرن. یعنی اگر محیط خیلی گرم باشه، حتی در جریان نرمال هم ممکنه اشتباهاً وارد عمل بشن. در مقابل، کلید حرارتی‌ها چون از ترکیب سنسورهای حرارتی و مغناطیسی استفاده می‌کنن، دقتشون در شرایط مختلف محیطی بالاتره.

نتیجه:
در محیط‌های صنعتی گرم یا متغیر، کلید حرارتی عملکرد پایدارتری داره.

تفاوت در مانیتورینگ و اتصال به سیستم‌های هوشمند

در دنیای امروز که تجهیزات هوشمند و اینترنت اشیاء (IoT) حرف اول رو می‌زنن، قابلیت اتصال به سیستم مانیتورینگ اهمیت زیادی داره. بعضی از مدل‌های جدید کلید حرارتی، امکان ارتباط با سیستم‌های مانیتورینگ از طریق ماژول‌های جانبی دارن.

در حالی که بیمتال‌های کلاسیک، این امکان رو ندارن و بیشتر در سیستم‌های سنتی کاربرد دارن.

نتیجه:
برای پروژه‌های اتوماسیون صنعتی یا مانیتورینگ از راه دور، کلید حرارتی گزینه‌ی مدرن‌تریه.

مزایا و معایب کلید حرارتی در مقایسه با بیمتال

برای انتخاب درست بین این دو گزینه، باید مزایا و معایب‌شون رو کنار هم بذاریم:

مزایای کلید حرارتی:

• پوشش کامل حفاظت (اضافه‌بار + اتصال کوتاه)

• عملکرد مستقل بدون نیاز به کنتاکتور

• طراحی فشرده‌تر و ساده‌تر در تابلو برق

• صرفه‌جویی در فضا و زمان نصب

معایب کلید حرارتی:

• قیمت نسبتاً بالاتر از بیمتال

• در مدارهای بسیار قدیمی ممکنه ناسازگار باشه

مزایای بیمتال:

• هزینه پایین‌تر

• قابلیت ترکیب با سیستم‌های رله‌ای کلاسیک

• مناسب برای مدارهای ساده‌تر

معایب بیمتال:

• فقط محافظت در برابر اضافه‌بار

• نیاز به تجهیزات جانبی مثل کنتاکتور

• واکنش کندتر نسبت به کلید حرارتی

چه زمانی کلید حرارتی انتخاب بهتری است؟

اگه در حال طراحی یا به‌روزرسانی تابلو برق صنعتی هستی و دنبال راه‌حلی سریع، ایمن و کم‌حجم برای حفاظت از موتور می‌گردی، کلید حرارتی انتخاب هوشمندانه‌تریه. مخصوصاً در جاهایی که قطع سریع در صورت بروز اتصال کوتاه اهمیت داره. توی سایت برق لئو، نمایندگی رسمی محصولات اشنایدر الکتریک، می‌تونی انواع کلیدهای حرارتی اصل و متناسب با نیاز صنعتت رو پیدا کنی.

اما اگه با یک سیستم کلاسیک یا کم‌هزینه کار می‌کنی، یا فقط حفاظت در برابر اضافه‌بار برات کافیه، بیمتال انتخاب اقتصادی‌تر و مناسب‌تریه. برق لئو مدل‌های مختلف بیمتال رو هم در دسترس داره تا انتخاب راحت‌تری داشته باشی.